10 juli 2017

LAP3 Sectorplan Textiel: De toch-niet-zo-prioritaire stroom…?


Het voor mij meest relevante (ontwerp) Sectorplan 5, Gescheiden ingezameld/afgegeven textiel (inclusief schoeisel)[1], dat tot 7 november 2016 als “inspraakversie” ter inzage lag, heb ik dan ook met bijzonder veel belangstelling bestudeerd.

Enigszins zorgwekkend. Ik denk dat ik daarmee dit Sectorplan het beste kan duiden.

Textiel is een van de zeven prioritaire materiaalstromen in het Ketengericht Afvalbeleid en had als richtinggevende doelstelling om 20% vermindering van milieudruk over de keten te realiseren in 2015. De in dit kader gesloten “Green Deal Duurzame Inzameling Textiel” is in juni 2016 afgerond, echter heeft zij haar hoofddoel helaas niet bereikt.[2] Aanleiding dus om hier in het LAP3 extra aandacht aan te geven, zou ik zeggen. Helaas kom ik hier in het Sectorplan bitter weinig over tegen. Wel lees ik dat textiel in het VANG-programma is opgenomen en dat “een eerste stap in de ketenaanpak het formuleren van een wensbeeld voor de keten in de toekomst met bijbehorende doelstellingen” zal zijn. Bij mij komt deze, overigens bijzonder cryptische, zinsnede over als “we beginnen gewoon weer van voor af aan.”

Waarom wordt er bijvoorbeeld geen specifieke doelstelling voor Textielinzameling geformuleerd? De algemene doelstelling van 75% afvalscheiding in 2020, zoals gesteld in het Algemeen beleidskader en dat al in januari 2014 aan de Tweede Kamer werd toegestuurd, biedt gemeenten de vrijheid om met de inzameling van andere (grote) afvalfracties de textielinzameling te “compenseren”. Op zich zou dat geen probleem hoeven te zijn, zij het niet dat vanwege zeer hoge milieubelasting (6% van onze klimaatbelasting wordt veroorzaakt door kleding!)[3] het gescheiden inzamelen van textiel juist gestimuleerd zou moet worden.

Ondanks goede initiatieven die genomen worden en verschillende gemeenten die de textielinzameling wel hoog op de agenda hebben staan, lijkt de fractie textiel al jaren van ondergeschikt belang bij zowel de Rijksoverheid als bij gemeenten en afvalbedrijven. Een wel heel typerend voorbeeld diende zich aan toen eind februari Rijkswaterstaat een “sneak preview” gaf van de afvalpictogrammen die moeten gaan zorgen voor een betere herkenbaarheid en uniformiteit bij de afvalscheiding.[4] Tot mijn stomme verbazing ontbrak het pictogram voor textiel! I rest my case.

Een andere zorgwekkend punt betreft de “Indeling op basis van Groene en Oranje lijst van afvalstoffen”. Conform De Europese Verordening Overbrenging Afvalstoffen (EVOA), komt Textielafval voor op de Groene lijst van afvalstoffen (Bazel code B3030).[5] Tot zover niets nieuws. Het gaat echter mis bij de allerlaatste paragraaf van de toelichting op het Sectorplan. Hier wordt gesteld: “Schoeisel dat veelal bestaat uit leer, textiel en rubber staat niet op de groene lijst. Het bovenstaande betekent dat ingezameld textiel met schoeisel niet als groene lijst afval kan worden aangemerkt”. Als ik dit correct interpreteer, zou dat betekenen dat wanneer textiel en schoeisel (dat veelal bestaat uit leer, textiel en rubber) gezamenlijk (i.e. gemengd) wordt geëxporteerd, dit valt onder het regime conform de Oranje lijst afvalstoffen en dus de procedure van “Voorafgaande schriftelijke kennisgeving en toestemming” gevolgd dient te worden.
Deze wijziging in LAP3 is ongewenst en volstrekt onuitvoerbaar. Immers, zowel sorteerbedrijven als de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) kunnen m.i. onmogelijk van iedere schoen gaan beoordelen of deze nou wel of niet “veelal bestaat uit leer, textiel en rubber”? Saillant detail in dezen is de titel van het (nieuwe) Sectorplan. Waar in LAP2 het Sectorplan nog “Gescheiden ingezameld textiel” heet, is dit in LAP3 gewijzigd in “Gescheiden ingezameld/afgegeven textiel (incl. schoeisel)”, waarmee het gescheiden inzamelen van schoenen nadrukkelijk onder de textielinzameling wordt geschaard. Het is dan ook op zijn zachtst gezegd opmerkelijk dat uitgerekend in dit LAP3 “textiel, inclusief schoeisel”, niet meer als één groene-lijst afvalstof mag worden aangemerkt.

Ik zie, wederom met bijzonder veel belangstelling, uit naar de definitieve versie van LAP3.


Maarten van Renssen is Sr. Adviseur Inzameling & Hergebruik bij Sympany.en lid van het CvD van de Vereniging Herwinning Textiel (VHT)  Dit artikel is afkomstig uit de Recycling Magazine Benelux April 2017


[1] Inspraakprocedure LAP3 Ontwerp Landelijk afvalbeheerplan 2017-2029  http://www.lap2.nl/uitvoering-lap/inspraakprocedure/

[4] Sneak preview pictogrammen afvalscheiding http://www.vang-hha.nl/nieuws-achtergronden/2017/sneak-preview/

[5] Bijlage III, IIIA en IIIB (NL) - Groene lijst afvalstoffen - januari 2016 https://www.ilent.nl/Images/groene%20lijst_tcm334-334853.pdf